En dat verbaast mij niks! Als trouwe lezers van mijn blog en tweets weten jullie dat ik een fervent aanhanger ben van biomassa als groene brandstof en als groene basisgrondstof voor vele producten. (Hier kan je al mijn blogposts lezen ivm biomassa…)
Toen ik deze namiddag het radionieuws hoorde openen met het bericht “8 op 10 biomassacentrales zijn vervuilend.” viel ik niet echt uit de lucht. Ik heb de afgelopen maanden en jaren al redelijk wat gezien namelijk…
Zo was er het verhaal van de tomatenkweker die stookte op gratis hout dat hij kreeg van iemand die afbraakwerken deed. En de partijen zuiver A-hout dat geleverd werden en eigenlijk partijen afvalhout met plastic waren. Goed dat mijn ex-werkgever zelf strenge controles uitvoerde, of dat “zuiver A-hout” was ook verbrand geweest.
Gans dat gedoe rond biomassa is eigenlijk redelijk kort samen te vatten.
Zuiver, goed hout wordt bestempeld als (groen-)afval door OVAM, en moet verwerkt worden in een bij VLACO aangesloten composteerinstallatie.
Het goede hout dat niet als afval wordt bestempeld (stammen, kruinhout) moet terecht komen bij een vezelplaatfabriek, papierfabriek of een andere sector aangesloten bij Fedustria.
Installaties die zuiver hout verbranden hebben geen recht op groenestroomcertificaten (GSC).
Installaties die afvalhout of houtpellets verbranden hebben wel recht op GSC.
De biomassa-installaties in Vlaanderen zijn op te delen in 2 groepen. Een eerste groep die warmte en elektriciteit maakt, waar de GSC dus van belang zijn, en een 2de groep waar enkel warmte gemaakt wordt om bvb serres mee te verwarmen. Voor deze 2de groep is het gegeven GSC van geen tel, maar telt wel de kostprijs van de brandstof.
De eerste groep moet dus sowieso beroep doen op afvalhout (Pellets worden qua brandstof enkel gebruikt in centrales gerund of beheerd door Electrabel, voor normale installaties is deze brandstof veel te duur).
De 2de groep van installaties probeert de kostprijs van hun productie (groenten, bloemen,…) zo laag mogelijk te houden, en zijn dus gevoelig voor het gegeven “goedkoop” of “gratis”. De tuinaanlegger mag zijn paar containers gehakseld hout wel komen afkappen, en de firma gespecialiseerd in afbraakwerken heeft ook nog wat hout liggen. Van waar dat hout komt of hoe het behandeld is zal in veel gevallen de ontvanger worst wezen. Dat de installatie niet geschikt is om dergelijk (verontreinigd) hout te verbranden is dikwijls zelfs niet geweten. Dat de brandstof gratis is, dat is wat van tel is. En op de eindfactuur kan dat bedrag zwaar doorwegen…
Je moet weten, biomassa is een noemer die vele ladingen dekt. Biomassa is wat er rest op het veld na de oogst, bermmaaisel, (afval)hout, Miscanthus, Bamboe, olijfpulp, druivenpitten,….
In Vlaanderen echter blijft biomassa beperkt tot hout en houtafval.
En net daar knelt het schoentje.
Eerst werden er GSC uitgereikt aan alle producenten van groene stroom. Omdat de producenten van groene stroom uit biomassa meer geld konden bieden voor houtchips en stamhout dan de papier- en vezelplaatfabrieken verkleinde de aanvoer naar deze fabrieken en steeg de aanvoer bij biomassa-centrales. Fedustria ging aan de alarmbel hangen en plots werden de regels aangepast. Vers hout, of het nu stamhout of kruinhout was, leverde geen GSC meer op. De aanvoer van vers hout viel dus stil.
Tuinaanleggers, boombedrijven en biomassatraders hadden wel geld geroken… Snoeihout en stronken die in containers terecht kwamen voor compostering werden plots verkleind om als biomassa te dienen. En daar kwamen OVAM en VLACO om effe te melden dat alle groenafval dat aangevoerd werd op een containerpark of composteerinstallatie ook effectief tot compost diende verwerkt te worden.
Blijven nog over als brandstof: afvalhout, hout uit korte omloop aanplantingen en houtpellets (die wel mogen geperst worden van verse chips…)
Om een idee te geven van het potentieel aan energie dat zo door OVAM/VLACO wordt afgebogen, de intercommunale Haviland haalde in 2010 3485 ton gemengd groenafval op via hun containerparken. Als we de regel aanhouden dat 1/3de van dit groenafval houtachtig van structuur is, dan is dat 1161,6 ton of 16262,4GJ of 4 520 MWh (3.89MWh – 14GJ/ton voor hout) die jaarlijks tot compost verwerkt wordt.
Afvalhout is onder te brengen in A-hout (zuiver, onbehandeld hout zoals paletten, verpakkingshout), B-hout (sloophout, behandeling zoals verven, vernissen, gedrenkt etc ondergaan) en C-hout (zwaar verontreinigd hout zoals treinbielzen of met creosoot/carbolineum-olie behandeld hout).
A-hout is zuiver, en kan zo verbrand worden.
De miserie begint met B-hout.
Kijk rondom jezelf, kijk nu terug naar je scherm, kijk naar je bureau, kijk nu terug naar je scherm. Zie je hoeveel hout er rondom jou verwerkt is? Deuren, bureau, stoelen, keukens, badkamers, trappen, rolluikkasten, Ikea-spulletjes etc. De merendeel van die dingen bestaan uit vezelplaat of spaanderplaat. Houtspaanders of vezels gelijmd en geperst tot een houtplaat, overtrokken met een fijn laagje gelakt fineer of plastic.
Bedenk nu dat dergelijke zaken op een grote hoop liggen. Samen met nog wat resten van het grof huisvuil waarmee het is opgehaald. En dat dat door een machine gaat die van deze berg een hoop vermalen materiaal maakt. Ijzer en andere metalen worden er uit gehaald met een magneet, aluminium is niet magnetisch en blijft achter in de hoop. (Hoe dat er uit ziet, kan je hier zien) Plastic wordt met een windshifter uit het geshredderd materiaal gezogen, behalve de plastic die vastplakt aan de vezelplaat. Wat na de verkleining en uitzeving rest is een hoop gelijmde houtspaanders en vezels met plastic tussen, verontreinigd met allerhande producten om verval tegen te gaan (methylbromide, allerlei insecticiden en fungiciden). Deze hoop krijgt ook de stempel biomassa, en verdwijnt in de verbrandingsinstallaties.
Verbrandingsinstallaties die dikwijls niet voorzien zijn op de schadelijke stoffen in de rookgassen, en geen (elektronen)filters hebben om chloor, dioxines en andere stoffen uit te filteren.
Moest er in dit landje wat meer nagedacht worden voor er beslissingen genomen worden, en wat meer experten gehoord worden in plaats van achter de feiten aan te hollen, we zouden al veel verder staan.
Mijn tips voor de heren en dames politiekers:
Maak duidelijke regels en controleer deze. Geef de biomassa-verbruikers toegang tot het groenafval dat nu tot compost verwerkt wordt. Besef dat biomassa meer is dan hout(-afval).
Deze blogpost is er eentje over gevoelige materie. Het is te zeggen, de regels en wetgeving is zo onduidelijk en ontoereikend dat ik soms kort door de bocht ga. Voor specifieke regels kan je de Vlaamse Overheid contacteren (good luck, ik wacht ondertussen bijna 2 maand op antwoord van Kabinet Van den Bossche), OVAM voor regels in verband met transport, verwerking en nuttige aanwending van afvalstoffen, VLACO voor de regels die groenafval aangaan,…
En oh ja, geachte heer Sanctorum….
“Vooral N-VA, CD&V en Open Vld pleiten steeds meer voor biomassa als ‘kostenefficiënt alternatief’ om de CO2-reductiedoelen te halen. Er is nochtans duidelijk een probleem met dat alternatief om fossiele brandstoffen te vervangen.”
Dit is een quote uit het artikel op de website van De Morgen. U als parlementslid van Groen zou beter moeten weten. U zou moeten weten dat de enige, op dit ogenblik doeltreffende en constante vorm van groene energie, biomassa en biogas is. Dat de andere grote partijen zoals N-VA, CD&V en O-VLD pleiten voor biomassa zou u net tot blijdschap moeten stemmen.
“Biogas en biomassa –zoals hout– zijn de belangrijkste bronnen voor groene stroom, zij het vooral dankzij aanvoer uit het buitenland.”
Dit is een quote uit uw stuk (“Gebrek aan politieke daadkracht nekt groene stroom”) op groen.be gepost op 8 februari dit jaar.
Dat is een beetje snel van richting veranderen voor iemand/een partij die anderen daarvoor graag met de vinger wijst he?
