Michelle Martin komt vervroegd vrij. Hoofdpunt van het nieuws vandaag… Er ontstak een storm op de sociale media en op de commentaarsecties van digitale krantenartikels.
Algemeen genomen kwamen alles reacties op het zelfde neer. Michelle Martin mag niet vroeger vrijkomen! En eigenlijk had ze de doodstraf moeten krijgen. En als ze vrij op straat loopt zou menig Belg haar zelf wel die doodstraf geven.
Ik kan me hier moeilijk in vinden… Noem me advocaat van de Duivel zijn vrouw, maar de wet is er voor iedereen, ook voor haar. En die wet geeft een mogelijkheid tot vervroegde vrijlating.
Martin heeft meer dan de helft van haar straf uitgezeten, en kan dus aanspraak maken op die vervroegde vrijlating. Van de 30 jaar heeft ze er 16 uitgezeten, 8 in voorhechtenis en 8 na het vonnis. Ik ben geen rekenwonder of rechtsgeleerde, maar dit lijkt te kloppen met wat de wet voorschrijft.
Vele mensen schijnen te denken dat die vervroegde vrijlating ook inhoudt dat ze effectief vrij is in doen en laten. Ikzelf was van hetzelfde idee, maar hoorde daarnet op de radio dat zij (en anderen die vervroegd worden vrijgelaten) nog altijd gevolgd worden, gecontroleerd. En dat ze bepaalde regels worden opgelegd, die er voor kunnen zorgen dat, indien die regels niet gevolgd worden, de persoon (in dit geval Martin) terug in de gevangenis terecht kan komen.
Nu wil ik niet verder gaan over de technische kant van de zaak. Daar zijn advocaten, rechters en konsoorten voor uitgevonden…
Ik wil het eerder eens hebben over de emotionele en rationele kant van de zaak.
Op 15 augustus 1996 staat België in rep en roer. Er worden 2 meisjes levend terug gevonden in een geheime kelder van een half vervallen huis. Enkele dagen en weken later worden de lijken gevonden van andere meisjes die vroeger verdwenen waren. Dutroux zet België op de wereldkaart, sindsdien is pedofilie een exportproduct van ons landje… Ook Michelle Martin heeft een aandeel in de verdwijningen en dood van de meisjes. Het Monster en zijn vrouw. De publieke opinie woog door op de beleidsmakers, justitie en het politie-systeem. Allerhande hervormingen, ontslagen en witte marsen vonden plaats. Nu nog altijd voel je de gevolgen van toen, en ik denk dat we die nog lang gaan voelen.
Dat Martin nu vervroegd kan vrijkomen zorgt voor een heropflakkering. Begrijpelijk. Paul Marchal moet zijn zegje kunnen doen, de andere families worden aan het woord gelaten, en allemaal zijn ze het helemaal mee eens. “Die Martin mag niet vrijkomen, die moet rotten in een cel.”
Er zijn erge dingen gebeurd, heel erge dingen. Maar de wet heeft haar de kans om opnieuw een leven te leiden. Inderdaad, een kans die An en Eefje, Julie en Mélissa niet hebben gekregen.
Maar is ons rechtssysteem niet ontwikkeld op een principe van verbetering? Als de Strafuitvoeringsrechtbank oordeelt dat Martin positief geëvolueerd is, en mits voorwaarden terug kan keren naar de gemeenschap, wie zijn wij dan om daar tegen in te gaan?
Wanneer gaat een gevangene een positieve evolutie kunnen doormaken? Als hij of zij elke dag, de hele dag, in een kleine cel zit weg te rotten? Of als die persoon de kans krijgt om zich te ontwikkelen? Mijn inziens het laatste…
Een gevangene die kan werken in zijn cel of in de gevangenis, krijgt kans om te beseffen wat hij of zij gedaan heeft. Een gevangene die weet dat er een kans is dat de opgelegde straf kan verminderen door goed gedrag, door positieve evolutie, gaat daar aan werken.
Als je opgesloten zit, en weet dat niks gaat helpen om sneller vrij te komen, dan heb je ook geen doel om naartoe te werken. Niks om naartoe te groeien. Dan kweek je gefrustreerde recidivisten. Mensen die na hun 30 jaar uit de cel komen, geen besef meer hebben van sociale conventies en zeker en vast geen zin om zich te gedragen.
Michelle Martin gaat naar een klooster in Malonne. De Arme Klaren zijn bereidt haar te ontvangen en zich over haar te ontfermen. Martin gaat haar dagen vullen met werken bij de nonnekes en liefdadigheidswerk doen, gecontroleerd door een justitie-assistent. Ze gaat niet plots opduiken in ‘t GBke van pakweg Heule of Sint-Martens-Bodegem. Ze gaat niet op kindjes gaan jagen.
Het verhaal van Martin krijgt veel media-aandacht, wat logisch is. Natuurlijk zijn er al facebook-groepen die er voor ijveren om Martin achter de tralies te houden. Ik vraag me af hoeveel mensen die snel op “Like” en “Share” geklikt hebben ook de tijd willen nemen om verder te kijken dan deze persoon, Michelle Martin, om hetzelfde verhaal bij andere mensen te zien.
Vergeet niet dat Martin slechts 1 dossier is dat vandaag behandeld is. Een veroordeelde turnleraar of chiro-leider kan vandaag ook het nieuws gekregen hebben dat hij vervroegd vrij mag, nadat hij in de douches enkele 10jarigen had verkracht na de turnles of op kamp achter de tenten stiekem, stoute spelletjes speelde.
Wij zijn als maatschappij verantwoordelijk voor onze misdadigers. Soms voor de daden die ze hebben gesteld, maar zeker voor de gevolgen. Het is onze verantwoordelijkheid dat deze mensen de kans krijgen om hun fouten in te zien, de hel van het besef door te gaan, en zeker en vast de kans krijgen om opnieuw in het leven te staan.
Indien wij als maatschappij deze verantwoordelijkheid niet kunnen of willen nemen, dan voeren we best terug het oog-om-oog-principe in. Maar denk dan heel hard na of je nooit een snoepje hebt gepikt als kind, nooit een bewuste overtreding hebt begaan of ergens een of ander klein misdaadje als onbezonnen jeugd. Het zou je wel eens een vinger, hand of je leven kunnen kosten….
Nog effe een quote uit de krant:
“Beauthier zegt niet verrast te zijn door de beslissing van de rechtbank. ‘We zijn niet tegen een vrijlating, maar niet onder alle omstandigheden. Er is niets gezegd over een compensatie. Mevrouw Martin zou werken en in ruil daarvoor voedsel en onderdak krijgen. Dat wordt zwartwerk genoemd’, zegt de advocaat.”
Blijkbaar zijn de nieuwsdiensten beter ingelicht dan de advocaat, maar vooral, ze zijn eigenlijk zelf niet tegen de voorwaardelijke vervroegde vrijlating van Martin.
Wat met wel tegen de borst stuit is het laatste zinnetje. Ik ben er zeker van dat jongens en meisjes in een gezinsvervangend tehuis, die in de groentetuin werken of klusjes opknappen het gaan appreciëren dat waar zij zich mee bezig houden als zwartwerk bestempeld wordt.
Ik ben er zeker van dat vrijwilligers die hun vrije tijd spenderen aan samenwerken met kansarmen in een gemeenschapstuin het leuk gaan vinden dat hun passie als fraude gezien wordt.
Is dit trouwens niet de vorm waarin alle abdijen en kloosters (en andere samenleefsituaties) werken? Werk in ruil voor eten en onderdak, en rust.
