Boerenprotesten en de melkprijs

De afgelopen dagen was er een Europese top in Brussel. Niet alleen de hoge pieten waren afgezakt naar onze hoofdstad, maar ook talrijke boeren uit Polen, Duitsland, Nederland. Ook Belgische boeren sloten zich aan bij de colonne’s die ons land doorkruisten. Waarom kwamen deze boeren van zo ver?

De landbouwers zitten als voedselproducenten in een zeer lastig parket. Voedselprijzen zijn onderhevig aan vraag en aanbod, zoals zovele producten (om niet te zeggen quasi alle producten). Door de economische crisis is de vraag naar bepaalde producten sterk afgenomen, waaronder de vraag naar melk. De melkprijzen zijn hierdoor gekelderd. Op minder dan een jaar tijd is de prijs meer dan gehalveerd. Voor de boeren wil dit zeggen dat het spaarpotje dat ze hadden kunnen aanleggen in de voorbije jaren, plots weg is. De prijzen voor grondstoffen (in dit geval eiwitkern, om maar iets te noemen) zijn sterk gestegen de voorbije jaren, en deze zakken nu niet. Hierdoor zijn de uitgaves dus opmerkelijk hoger. Boeren die ruimte kregen om te investeren in nieuwe stallen, melkrobotten, nieuwe machines om zo hun activiteiten uit te breiden of te optimaliseren, zien hun investeringsplannen ineens smelten als sneeuw voor de zon.

In het verleden was het zo dat er een vorm van protectionisme was op de Europese markt. Productie hoger dan het toegestane quotum wordt (werd) beboet, om de productie te verlagen, prijzen te stabiliseren en de melkplas te laten opdrogen. Overschotten werden gesubsidieerd om te exporteren (dikwijls als melkpoeder naar 3de wereldlanden), op melkimport werd importheffing geheven. De Wereldhandelsorganisatie (WHO) dringt aan bij de Europese Unie om deze subsidies en heffingen af te schaffen om de markt helemaal vrij te maken. Dit zou willen zeggen dat onze markt overspoelt wordt door goedkopere melk, van ongecontroleerde kwaliteit. Onze melk is van topkwaliteit, en net als vele andere producten uit de VS, 3de wereldlanden etc is de melk die van buiten de grenzen komt ronduit triestig qua kwaliteit.Door deze regelingen hadden de boeren een soort garantie op hun inkomen. Waar de EU natuurlijk geen invloed op heeft, is het ritme van vraag en aanbod.

Een ander gegeven wat een serieuze doorn in het oog is, is de prijs van melk(producten) in de supermarkt. Op dit ogenblik krijgt de melkveehouder een schamele 20 eurocent per liter melk. Hou dit in je achterhoofd wanneer je naar de supermarkt gaat, en een pak melk uit het schap neemt. Waar zit die €1,4,- verschil? En vooral… een 2tal jaar geleden werd er gereld over de stijgende voedselprijzen. Mensen zouden de armoe ingedreven worden. Supermarkten lieten prijzen van waren stijgen met 20-30-40% en meer. Ondermeer de prijs van melk, varkens- en rundsvlees stegen aanzienlijk. Nu zijn de prijzen gekelderd voor de producent, kopen de melkfabrieken goedkope melk in, en van daar blijft de prijs hoog. Zowel landbouwer als consument zijn dus zwaar in ‘t zak gezet door de fabrieken/supermarktketens.

Ik heb dus zeker begrip voor de acties van de landbouwers. Ik sta er zelfs achter. Ik kan me zeker ook akkoord verklaren met de grimmige reacties van de automobilisten die geblokkeerd zaten achter de tractoren of blokkades, fijn is zeker anders! Maar misschien moet er toch effe rekening gehouden worden met het feit dat dit mensen zijn die het water aan de lippen staat, die hun bedrijf zien ten onder gaan aan de economische crisis, en zich helemaal in de steek gelaten voelen door de EU-top.
Denk ook eens aan hun wanneer je in je lokale supermarkt een duur pak melk koopt. Misschien is er wel een boer bij je in de buurt die aan thuisverkoop doet. Dat is een win-winsituatie!

8 Replies to “Boerenprotesten en de melkprijs”

  1. Ik kan hun woede zeker en vast begrijpen. De melkprijs voor de producent is idd schandalig laag in vergelijking met de melkprijs voor de consument. Vraag is echter vooral wat de oplossing is: een vorm van protectionisme en terugkeer naar de situatie van vroeger, met zware importheffingen en Europees opgelegde quota? Inclusief de exportsubsidies om onze producten te “dumpen” in derdewereldlanden en zo hun economische groei te beletten en de landbouwers aldaar in moeilijke situaties brengen? Ik denk het niet. Bemerk trouwens dat we met de Europese eenmaking hetzelfde meegemaakt hebben bij de Vlaamse/Belgische boeren: de markt werd ook snel overspoeld door goedkope Duitse of Oost-Europese melk, met alle gevolgen vandien.

    Wat kunnen we dan wel doen? Jouw suggestie van thuisaankopen bij de boer zelf is een goed begin en kan net dat beetje extra betekenen voor de boer, al vrees ik dat het niet meteen op grote schaal toepasbaar is. Mensen doen nu eenmaal al hun inkopen liefst in één keer, in de supermarkt dus. Lokale, kleinere supermarkten (genre de spar om de hoek, maar dan niet verbonden aan een keten liefst) zou hierop kunnen inspelen en inkopen doen bij de lokale boer en die, door een aantal tussenstappen te elimineren, verkopen met een grotere marge voor zichzelf en de boer. Al vrees ik een beetje voor de variëteit in het aanbod.

    Een andere mogelijkheid is een soort keurmerk, kwaliteitslabel in het leven roepen. Als het verschil in kwaliteit tussen onze (Europese?) melk en andere melk zo groot is als je hier aanhaalt (wat ik graag geloof) kan dit alvast een stimulans zijn.

    Echter, veel belangrijker lijkt mij de invoering van een slimme kilometerheffing. Nu is transport immers te goedkoop doordat de externe kosten (milieu, congestie,…) nauwelijks aangerekend worden. Door die kilometerheffing worden producten geïmporteerd uit verre streken duurder, en lokale producten goedkoper tov hun niet-lokale evenknieën. Dat kan volgens mij een onze lokale landbouw ook voor een groot stuk versterken.

    Anderzijds moeten we ook inzien dat de overproductie ronduit nefast is voor de landbouwer en de maatschappij in haar geheel. Je kan immers een parallel trekken met jouw verhaal: vroeger was er zo goed als geen vrije markt en was alles onderworpen aan hoge importheffingen, onze auto’s zijn beter dan Amerikaanse (vooral zuiniger ;-)) constructeurs investeerden in uitbreiding capaciteit, met overproductie tot gevolg. Het kan volgens mij ook niet de bedoeling zijn dat die bedrijven subsidies krijgen om hun overproductie kwijt te kunnen, of we de markt zouden sluiten of beperken voor auto’s uit het buitenland. Slechts één oplossing: overproductie afbouwen en kwaliteit (in dit geval zuinige wagens, milieuvriendelijke wagens) promoten. Het enige grote verschil is dat landbouwbedrijven typisch familiebedrijfjes zijn, terwijl autoconstructeurs grote concerns zijn, maar niettemin ook het leven en inkomen van vele duizenden arbeiders bepalen.

    De laatste blogpost van Peter Dedecker was en http://www.kebene.com?
    Een

  2. Kopen altijd melk voor pudding en rijstpap bij boer. Drinkmelk uit de winkel 🙂

  3. Wat een bende mongolen en lage voorhoofden.

    Ga protesteren zoveel je wil. Op uw akker. Niet in mijn wondermooi Brussel. Zeker niet als ik vergaderingen heb.
    Want dan ben ik te laat. Dan heb ik bijgevolg geen werk meer. Dan komt er ook geen melk in huis.

    Ziet u de logica? Ik ook niet. Het is al even achterlijk als hun actie. Ongelooflijk dom, en laten we maar iedereen over dezelfde kam scheren: mensen met enige sympathie voor dit soort van ‘protest’ zijn ook gewoon dom.
    Al even belachelijk als een mars tegen zinloos geweld.

  4. @cush_ hoe zou jij dan de aandacht trekken? een actie die anderen geen last bezorgt trekt geen aandacht en haalt dus sowieso niets uit zou ik zo denken.

  5. @BIBIB;

    Hoe zou ik protest voeren? Al zeker niet met de mensen vast te zetten op de ring of E40.
    Ik kan er gewoon niet om hoe infantiel, achterlijk en onbezonnen het is.

    Maar serieus, ik vind de prijs van vuilzakken echt wel keihoog. Laat ik morgen Brussel vastzetten en mensen ambeteren dat daar toch niets aan kunnen doen. Of ik vind dat de DVD’s toch wel te duur kosten. We branden de Mediamarkt gewoon plat!
    Héél strak plan. Voor een 15-jarige.

    Protesten en stakingen. Allemaal even dom. Haalt geen ruk uit, irriteert enkel de mensen die het hoogstwaarschijnlijk het met u eens zijn… maar die u toch niet kunnen helpen.

    Het vriendelijk vragen helpt ook niet. Dé oplossing?
    Gewoon bek houden en slikken.

  6. Voor alle duidelijkheid: het is niet omdat ik begrip heb voor hun woede, dat ik die actie goedkeur. Net zoals ik begrip heb voor aangeslagen spoorwegpersoneel als er een conducteur klappen kreeg, maar weinig begrip kan opbrengen als heel het spoor dan platgelegd wordt met een staking.

    De laatste blogpost van Peter Dedecker was Dit is ne pot en tis ne grote

  7. Pingback: Be Right Back

Comments are closed.