Zonder is gezonder

Pesticiden, je weet wel, die vuiligheid die de boer spuit om zijn gewassen te besproeien en de buurt te vergiftigen. Het is me iets, die pesticiden…
Gisteren moest ik eens hard in mezelf lachen. Er stond een klein artikeltje in de krant, getiteld “Gebruik van pesticiden vanaf 2015 enkel nog na kennistest “ (Lees het artikel hier).

Vanaf 2015 kunnen professionele gebruikers enkel nog producten gebruiken nadat ze de nodige test(s) hebben afgelegd, afhankelijk van het gebruikte product. De FOD Volksgezondheid hoopt zo 60.000 mensen te bereiken. En op die manier ook het sproeimiddelen-gebruik terug te dringen.
Er zijn al de redelijk strenge regels van uit Europa, waardoor in België kleine fruitteelten zoals framboos al geen sproeimiddelen meer mogen gebruiken, nu gaat onze FOD Volksgezondheid er nog een schepje boven op doen. Ook in de bloemisterij is het zoeken naar een product dat 1) nog mag gebruikt worden, 2) effectief ook werkt zoals het hoort.

Ik zie een toekomst voor loonspuiters. Zoals het vroeger gebeurde… Mensen die alle nodige licenties en bewijzen hebben en in loondienst van anderen gaan spuiten. Pro/con? Ik weet het niet goed. Iedereen mag zijn brood verdienen, en om eerlijk te zijn, liefst van al zag ik het gebeuren dat er helemaal geen sproeimiddelen nodig waren, er geen plantenziektes bestonden.

Ik vrees ook dat dit voor vele oudere tuinders en boeren de druppel gaat zijn. Dat ze het voor bekeken houden, want op hun 55 of 60 nog een “examen” gaan doen voor “die van Brussel”, dat gaan ze niet zien zitten. Nee, een boer is baas op zijn eigen erf, en ook al weten we dat dat niet zo is in werkelijkheid, hij wil dat gevoel wel bewaren. Ma bon, dat is natuurlijk koffiedik kijken.

Wat met in dit artikeltje wel zwaar tegen de borst stoot, is het feit dat die 60.000 mensen die de FOD Volksgezondheid hoopt te bereiken, een beetje met de vinger gewezen wordt. Niet open en bloot, maar het is toch weer de boer die moet opdraaien voor sproeimiddelen-gebruik. Terwijl je moet weten dat de boer sproeimiddelen gebruikt om zijn inkomen veilig te stellen, te voorkomen dat ziektes en plagen de bovenhand nemen. Diezelfde boer staat ook in en garant voor de voedselveiligheid (samen met andere diensten natuurlijk). Er zijn strikte regels over het aanleveren van groenten en fruit, er worden controles gedaan, maar vooral, als de boer overdrijft met sproeien, dan brengt hij zichzelf in een benarde situatie. Want als hij teveel onkruidbestrijder gebruikt, dan loopt het gewas op het veld ook groeiachterstand en schade op. Of als de boer niet oplet en een foute uitvloeier gebruikt, dan verbranden de bladeren van de plant, en moet er niet geoogst worden op het einde van de groei.

Een boer en tuinder let op met sproeimiddelen gebruik. Want elke centiliter product teveel is x aantal euro’s weggegooid, euro’s die op het einde van de rekening mss wel het verschil maken tussen + of -. Ze letten op met sproeimiddelen want zij zijn de eersten die er mee te maken krijgen als er vergiftiging plaatsvind. Zij zitten of staan op soms minder dan een meter van de sproeikop die het gif in het rond spuit. Zij worden ook ziek als er foute producten worden gebruikt.
Voor de land- en tuinbouwers is een goeie bewustmakingscampagne van belang. Zodat ze de juiste PBMs (Persoonlijke BeschermingsMiddelen) gebruiken, zodat ze hun traktor met koolstoffilter gebruiken om te sproeien in plaats van diene ouwe tsjoeker zonder cabine. Ikzelf ben ooit zwaar vergiftigd geweest doordat ik geen handschoenen gebruikte, en bij elke sproeibeurt ik via modder op mijn handen gif langs mijn huid binnen kreeg. Had ik toen in “Het Landbouwleven” of “Boer & Tuinder” gelezen over PBMs en opletten, dan had ik ook wel rubberen handschoenen aan gedaan.

Volgens mij zit het grote probleem qua sproeistoffen-gebruik bij de particulieren. Boeren en tuinders hebben al regels, en er komen er nog bij. Gemeentebesturen mogen nog tot 2014 herbicides gebruiken, en vanaf dan mag er enkel nog op alternatieve wijze aan onkruidbestrijding gedaan worden. Maar Jan met de pet kan de eerste de beste tuinzaak binnen lopen, een of meerdere flessen uit het rek nemen, afrekenen en zijn tuin/buurt gaan vergiftigen.
Toen ik nog thuis woonde, woonde er een koppel naast ons, redelijk kleinburgerlijk en bekrompen. Meneer was de eerste om pissig te doen als een van de boeren die land hadden in onze buurt passeerde met zijn sproeier. Ik heb hem zelfs eens woedend het veld zien instormen om een boer van zijn tractor te sleuren want die boer had zijn dochter vergiftigd met zijn smeerlapperij. Mevrouw stond er bij te knikken en ja te mompelen, en vuiligheid, en t is allemaal iets, en t zijn allemaal de boeren die de wereld om zeep helpen meneer!
Diezelfde buur was ook de man die quasi wekelijks zijn kort geschoren gazon behandelde tegen “vuil gras” en onkruid. En die met de gevleugelde woorden “een klutske meer kan gene kwaad” Roundup mengde met water om heel zijn oprit te besproeien. Niet alleen de plekjes onkruid, maar de hele oprit. En het onkruid dat toch nog durfde wat groen te laten zien, kreeg een kluts kokend water met zout over zich.
Dergelijke mensen vergiftigen ons leefmilieu. Dergelijke mensen kennen we allemaal wel, als het geen nonkel of buur is, is met misschien je eigen pa of grootvader, of herken je jezelf hierin.
Nog belangrijker dan een opleiding en test voor professionele gebruikers, is het onmogelijk maken voor particulieren om pesticiden te gebruiken. Dat zou al een heel grote stap zijn richting een gezonder leefmilieu.

Dat Groen daar maar eens een punt van maakt…

(TT)/Plantendokter – Ik ga op vakantie…

en laat mijn planten achter. De zomermaanden zijn er, ongeveer iedereen is wel van plan om een of meerdere weken erop uit te trekken, naar onze kust, of die van een ander. Maar er zijn enkele dingen die we niet kunnen meenemen. Onze huisdieren (katten, vogels etc) maar natuurlijk ook onze kamerplanten.

Hoe kunnen we onze kamerplanten (en eventueel kruiden of kleine balkonplanten) in leven houden als we niet thuis zijn? Er zijn enkele kleine truukjes die ons daarbij helpen.

De truuk met de badkuip en de draad

Vul je badkuip grotendeels met water, en leg er planken over waarop je je potten en bakken kan schikken. Laat een dikke katoendraad gedurende een uur of langer weken in het water. Stop deze draad langs onder, doorheen een afwateringsgaatje, in de potgrond. Het andere uiteinde van de draad leg je in het water. De draad gaat het water opzuigen en zo voor een connectie zorgen tussen de plant en het water. Wel opletten dat er geen rechtstreeks contact is tussen pot en water.

De truuk met de turf

Heb je maar enkele potten die de vakantie moeten overleven, dan kan je beter opteren voor de truuk met de turf. Zoek een bak waar je potten in kunnen zonder dat je de planten beschadigt, en leg hierin een dikke laag kletsnatte turf. Ze je potten op deze turf, en vul de rest van de ruimte ook op met de kletsnatte turf. Wel opletten dat de turf niet hoger komt dat de potten. De turf gaat de potten koel houden, en langs onder voorzien van voldoende water. Terrasplanten zoals kruiden of kleine potplanten kan je zo ook doorheen je vakantie helpen.

De truuk met de plantschop

Een hele reeks planten, zoals Spathifyllum, Asparagus, Hortensia of Chlorophytum (en andere…) kan je tijdens je vakantie uitplanten in volle grond. Doe dit echter niet de dag voor dat je vertrekt, maar groepeer de planten kort bij elkaar, en graaf ze minstens een week voor je vertrek in. Geef voldoende water, zodat de grond rijk is aan water, om af te geven doorheen de dagen en weken die volgen. De planten gaan misschien niet alle dagen water krijgen, maar langs de andere kant genieten ze mee van dauw en regenbuien. Na je vakantie kan je ze terug inpotten.

Opgelet, deze trukjes werken goed, maar zijn beperkt in tijd. De truuk met de plantschop kan je planten langer laten overleven, maar de andere zijn goed voor 2-3 weken.

De Plantendokter

Soms krijg ik via twitter of mail eens een vraagje door in verband met planten in nood. Hoe kan ik deze of gene plant laten overleven/bloeien/overwinteren, dergelijke zaken dus.

Vandaag was er opnieuw een vraagje. Via @Leenta kreeg ik volgende tweet doorgestuurd:

@MarcelRenes Iemand met groene vingers die hier nog wat van kan maken?
http://moby.to/98wxv6

De bijhorende foto toont een Dracaena marginata, een plant met dunne takken/stammetjes, die hier in onze streken als kamerplant verkocht wordt.
Een Dracaena is eigenlijk een zeer gemakkelijke plant. Vergeet je eens van hem water te geven, dan kan dat allemaal geen kwaad. Geen voeding bijgegeven, ach, die overleeft dat wel.
De grote vijand van een Dracaena is eigenlijk water. Een teveel aan water zorgt voor wortelrot. En zonder wortels is een plant niet veel waard he 😉

De eisen van een Dracaena zijn als volgt:

  • voldoende licht, maar geen rechtstreeks zonlicht in de zomermaanden.
  • geen tocht (krijgt je plant bruine bladpunten, dan heeft hij last van tocht)
  • voldoende water. Natuurlijk is dat heel cryptisch omschreven he, voldoende water. Specifiek voor een Dracaena zou ik volgende vuistregels aanhouden: zet de pot (gewone pot, niet de sierpot) in een wasbak met een laagje water, en laat gedurende 15 minuutjes de aarde het water opzuigen. Herhaal dit 1 maal per week. Geef je langs boven water, zorg dan dat de aarde bovenaan vochtig is, maar als er drainwater is, giet dit dan weg. Als de aarde bovenaan droog wordt, laat deze dan 3-4 dagen droog, en geef dan pas opnieuw water.
  • bijmesten mag 1 a 2 keer per maand gebeuren. Als de plant geregeld verpot wordt (elk voorjaar bijvoorbeeld), dan is dat pas tegen halverwege de zomer nodig.

Specifiek naar de plant op de foto toe:

Ik denk dat die last heeft van teveel aan water, en daaruit volgend wortelrot. De groeipunten bovenaan zijn nog groen, en is nog fris blad, maar de rest van de plant ziet er niet meer uit.
Verwijder het verdroogde blad. Dit doe je door met je vingers doorheen de bladeren te “kammen”. Op die manier valt al het losse blad weg. Bij een Dracaena moet je dit trouwens geregeld doen.
Haal de plant uit die pot, en verwen hem effe met nieuwe potgrond, en liefst een nieuwe grotere pot. Haal misschien ook de stenen weg die nu in de pot liggen. Voor deze plant specifiek zou ik een neutrale potgrond gebruiken, dus zonder (extra) meststoffen in. De kick van de verse potgrond zal al voldoende zijn.
Laat de plant daarna enkele dagen wennen aan de verse potgrond, en begin dan beetje bij beetje water te geven. Zeker de eerste keren de grond niet doorweken (plaats hem liever in een wasbak of kom met een laagje water, zodat de grond zichzelf kan verzadigen.)
Vanaf eind mei mag je een klein beetje extra voeding geven.

Zo @MarcelRenes, ik hoop dat de tips helpen om je plant er door te trekken, en ik verwacht over 6 maand een nieuwe moby-picture, met een stralende plant!